Όταν τα κακά είναι χειρότερα και τα καλά λιγότερα

Όταν είσαι και μαμά, και παιδοψυχολόγος, στις δύσκολες στιγμές, νιώθεις διπλή αποτυχία. Θα περίμενε κανείς πως, ως ειδικός στον κλάδο της παιδικής ανάπτυξης και της ψυχικής υγείας, θα ήσουν θωρακισμένη από αισθήματα αποτυχίας. Αυτό, εξάλλου, δεν εννοούν καλοπροαίρετοι και μη συγγενείς και φίλοι, όταν απορούν στις πιο δύσκολες στιγμές σου; "Μα καλά, εσύ θα έπρεπε να τα ξέρεις αυτά! / Αν δεν μπορείς εσύ να το διαχειριστείς, που είσαι ψυχολόγος, τότε ποιος θα μπορέσει;! / Εσένα είναι η δουλειά σου, πώς είναι δυνατόν να μην μπορείς να [...]; /Καταλαβαίνω πως περνάς δύσκολα, αλλά προσπάθησε να ηρεμήσεις, ψυχολόγος είσαι στο κάτω κάτω!" Και λοιπά, και λοιπά.

Τις μέρες που τα πάντα είναι ανυπέρβλητης δυσκολίας... Τις μέρες που έχεις να κοιμηθείς έξι νύχτες... Τις μέρες που πάλι είναι άρρωστος και ακόμα πιο ευαίσθητος... Τις μέρες που είσαι και εσύ κρυολογημένη, επειδή σε κόλλησε... Τις μέρες που έχεις λιγότερη στήριξη από ό,τι χρειάζεσαι από φίλους... Τις μέρες που ο χορός συναισθηματικής εναρμόνησης με τον άντρα σου έχει διακοπεί... Τις μέρες που είσαι πιεσμένη από την πολλή δουλειά ή από τη μειωμένη δουλειά και την οικονομική ανασφάλεια... Τις μέρες που έχεις να μείνεις με τον εαυτό σου πάνω από βδομάδα... Τις μέρες που έχεις να βγεις για καφέ με μια φίλη εδώ και μήνες... Τις μέρες που βαραίνει στους ώμους σου λίγο περισσότερο η ατελείωτη μοναξιά και δυσκολία της αποκλειστικής ανατροφής ενός μωρού σε χώρα ξένη, μακριά από το 'χωριό' της στήριξής σου... Τις μέρες που είναι σαν όλες τις άλλες μέρες, αλλά εσύ είσαι λίγο πιο ευάλωτη...

Τις μέρες που ο μικρός αρνείται να αλλάξει πάνα επί μισή ώρα... Τις μέρες που σπάει το ρεκόρ της επανάληψης "μαμά!"... Τις μέρες που κλαίει ασταμάτητα και με το παραμικρό και απαιτεί να είναι αγκαλιά σου ακόμα και όταν πας τουαλέτα... Τις μέρες που μπορεί να βγάζει δόντι, μπορεί να είναι αρρωστούλης ή μπορεί απλά να είναι ότι είναι 22 μηνών... Τις μέρες που πετάει όλο το φαγητό πάνω στο χαλί... Τις μέρες που σκορπίζει όλα τα παιχνίδια του χωρίς να παίξει με κανένα... Τις μέρες που δεν ξέρει τι θέλει και δοκιμάζεις το ένα μετά το άλλο και τίποτα δεν του αρκεί...

Τις μέρες που φωνάζεις λίγο πιο δυνατά από όσο θα ήθελες... Που μιλάς λίγο πιο απότομα από όσο σου αρέσει... Που τον κοιτάς αγριεμένη, ενώ αυτός σε κοιτάζει πίσω γεμάτος παράπονο, αγάπη και ανάγκη... Τις μέρες που χάνεις το χιούμορ σου... Τις μέρες που λες 'όχι' και 'μη' όσες φορές αυτός λέει 'μαμά'... Τις μέρες που έχεις τόση ανάγκη τη φροντίδα, τη χαρά, τη ξεγνοιασιά, τις μέρες που το ποτήρι της ψυχής σου είναι τόσο άδειο, που πασχίζεις να βρεις κάτι μέσα του να δώσεις σε αυτό το μωρό που ακόμα σε έχει τόση ανάγκη... Τις μέρες που το στομάχι σου είναι σφιγμένο κόμπος από τις φωνές, το ζόρι, τη δυσκολία... Τις μέρες που η καρδιά σου χτυπάει πιο γρήγορα από το άγχος και την πίεση... Τις μέρες που καταλήγεις να φεύγεις από το δωμάτιο για 2 λεπτά για να πάρεις μια ανάσα και να αποφύγεις την κρίση πανικού, για να μπορέσεις να επιστρέψεις στο δωμάτιο... Τις μέρες που λυγίζεις τόσο, που δεν αντέχεις και βάζεις τα κλάματα μπροστά του για μερικά δευτερόλεπτα, οι γραμμές μεταξύ του 'λυγίζω' και 'σπάω' τόσο δυσδιάκριτες και εύθραυστες... Τις μέρες που τα κακά είναι χειρότερα και τα καλά λιγότερα... Τις μέρες που σου γίνεται αισθητό πως έχεις φτάσει στον πάτο κάθε αντοχής σου και δεν έχεις ιδέα πώς θα βγεις από αυτό...

Όλες αυτές τις μέρες, η μαμά μέσα σου, νιώθει αυτό το αίσθημα που όλες οι μαμάδες γνωρίζουν τόσο καλά: ενοχές. Δεν είσαι η μαμά που θέλεις να είσαι. Δεν είσαι ο άνθρωπος που θέλεις να είσαι. Δε φέρεσαι σε αυτό το πλάσμα, που αγαπάς με όλο σου το είναι, όπως θέλεις να του φέρεσαι. Οι ενοχές είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο στα χέρια ευσυνείδητων γονέων. Μας βοηθούν να διορθώσουμε τα ρήγματα και να αποκαταστήσουμε τα κενά στην επικοινωνία και τον συντονισμό με το παιδί μας.

Όταν όμως οι ενοχές είναι διπλές και ξεφεύγουν από τον χρηστικό τους ρόλο στα πλαίσια της σύνδεσης γονέα-παιδιού, σε μια ανελέητη αυτοκριτική σε επαγγελματιικό επίπεδο, τότε είναι πολύ πιο επικίνδυνες και απειλούν την αυτοεκτίμηση, την αυτοαποδοχή και την καρδιά της συνοχής του εαυτού σου. "Πώς μπορώ εγώ, που γνωρίζω πόσο φυσιολογικές είναι όλες αυτές οι συμπεριφορές του μικρού μου, να χάνω έτσι τον έλεγχο;" "Πώς γίνεται εγώ, με τις υψηλότερες σπουδές στον κλάδο της παιδοψυχολογίας και τόσα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, να γονατίζω έτσι μπροστά σε πέντε δυσκολίες;" "Πώς είναι δυνατόν εγώ, που ξέρω όλα όσα ξέρω και καταλαβαίνω τα αίτια της κάθε του συμπεριφοράς, εγώ, που βοηθάω γονείς να διαχειριστούν ακριβώς τα ίδια προβλήματα καθημερινά, εγώ, που γνωρίζω όλη τη θεωρία και κάθε πρακτική συμβουλή, πώς είναι δυνατόν να κάνω τα ακριβώς αντίθετα από αυτά που πιστεύω;" "Και αν δεν μπορώ να κάνω αυτά που κηρύττω, τότε ποια είναι η αξία μου ως επαγγελματίας;"

Φυσικά, όταν βγαίνω από αυτόν τον κατήφορο αυτοκριτικής και ματαίωσης, μπορώ και αναγνωρίζω την προφανή αλήθεια: πως είμαι απλά ένας άνθρωπος και απλά ένας γονέας, με ευαλωτότητες όπως ο κάθε άλλος, που μπορεί να περιορίζονται αλλά δεν αποφεύγονται εξολοκλήρου, όσες σπουδές και να έχεις κάνει. Πως δεν αρκεί να γνωρίζεις τα πιο αξιόπιστα ευρήματα ψυχολογικών ερευνών, για να μπορείς να τα εφαρμόσεις στον εαυτό σου. Πως μπορεί να είσαι γιατρός και να καπνίζεις ή γυμνάστρια και να έχεις να γυμναστείς βδομάδες, η επιστημονική σου και επαγγελματική σου αξία δεν καθορίζεται από τις προσωπικές σου επιλογές. Μάλιστα, όταν είμαι πολύ φιλική προς τον εαυτό μου, με παρηγορώ πως, ποιος ξέρει, μπορεί και να ήμουν χειρότερη γονέας, αν δεν ήξερα αυτά που ξέρω!

Και μετά αναρωτιέμαι: αν για μένα, με όλα αυτά που γνωρίζω, είναι ώρες ώρες τόσο μα τόσο δύσκολος ο ρόλος, τι μπορεί να περνάνε τόσοι γονείς που δεν έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη ενημέρωση, γνώση και στήριξη;

Οι δυσκολίες της σύγχρονης μητρότητας είναι γιγαντιαίες. Είναι μια διαδρομή τόσο εξαντλητική και είναι μια διαδρομή που δεν είμαστε προορισμένες να διανύουμε σε απομόνωση. Χρειαζόμαστε τον άλλο γονέα. Χρειαζόμαστε φίλες. Χρειαζόμαστε γονείς ή συγγενείς. Χρειαζόμαστε στήριξη, βοήθεια, ξεκούραση, διαλείμματα. Χρειαζόμαστε μια καλή κουβέντα, την αποδοχή, το "normalising" όλων των δυσκολιών και των συναισθημάτων που πάνε πακέτο με αυτές. Χρειαζόμαστε να νιώθουμε πως είμαστε αδιάσπαστο μέλος μιας ευρύτερης κοινότητας που μας δείχνει κατανόηση και αποδοχή άνευ όρων. Χρειαζόμαστε τον εαυτό μας, που μόνο με αυτούς τους τρόπους μπορούμε να τον έχουμε, για να τον δώσουμε ξανά και ξανά σε αυτό το πλασματάκι που έχει μεταμορφώσει κάθε έννοια αγάπης και εαυτού, για πάντα.

Photo credits: @angelica.ch.r [Instagram]