Ο απολογισμός είναι ανάγκη, όχι κάποια εποχιακή μόδα
Το τέλος ενός έτους. Η αρχή ενός καινούριου. Γιορτές. Διακοπές/άδεια. Όλες αυτές οι ιδανικές αφορμές για τον πολύτιμο απολογισμό που μας προτρέπουν ειδικοί και μη να κάνουμε. Είναι πολύτιμος. Είναι αναγκαίος. Και, πολλές φορές, είναι πολυτέλεια που δεν μπορούμε να έχουμε.
Αν τα κατάφερες και βρήκες τον χρόνο, τον χώρο και τη διάθεση να τον κάνεις, φανταστικά! Είναι μια διαδικασία αναστοχασμού που μπορεί να μας οδηγήσει σε σπουδαία αποτελέσματα προσωπικής αυτογνωσίας, βελτίωσης και αυτοπραγμάτωσης, και είμαι σίγουρη πως κέρδισες πολλά μέσα από αυτό!
Αν πάλι δεν τα κατάφερες, δεν πειράζει! Μπορεί να ήσουν άρρωστη/ος, να φρόντιζες ένα άρρωστο παιδί ή κάποιον άλλο άρρωστο στην οικογένεια. Μπορεί να πενθούσες κάποια απώλεια, ενός κοντινού ανθρώπου ή κάποιου τετράποδου μέλους της οικογένειας. Μπορεί να ζούσες σε οικονομική ανασφάλεια ή απώλεια εργασίας. Μπορεί να ήσουν εγκλωβισμένη σε μία κακοποιητική σχέση από την οποία δεν ξέρεις πώς να δραπετεύσεις. Μπορεί να είχες να λύσεις ένα πρόβλημα τεράστιο, που φαντάζει ανυπέρβλητο τη δεδομένη στιγμή. Μπορεί να ήσουν μόνος/η, χωρίς την στήριξη που ήλπιζες να έχεις. Μπορεί απλά να είσαι μαμά ενός μωρού που δεν έχει ιδέα τι θα πει «γιορτές» και οι ανάγκες του συνεχίζουν να σε αναζητούν είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Μπορεί να είσαι μπαμπάς ενός εφήβου που αποφάσισε πως μισεί τις γιορτές και δε θέλει να συμμετέχει σε καμία εκδήλωση. Μπορεί να έτρεχες αδιάκοπα για τις γιορτινές ετοιμασίες, ώστε να μείνουν αυτές οι μέρες αξέχαστες στα παιδιά σου, τόσο, που ξέχασες τον εαυτό σου. Μπορεί να κλιμακώθηκαν τόσο οι οικογενειακές συγκρούσεις και εντάσεις λόγω των ημερών, που η μόνη σου ανάγκη ήταν να ξεφύγεις. Ή μπορεί απλώς να ήσουν τόσο κουρασμένη, από όλα τα βάρη της καθημερινότητας, της εβδομάδας ή του έτους, τόσο εξαντλημένος από όλα τα προβλήματα που καλείσαι να αντιμετωπίσεις, τόσο κενός από τις μέρες που γίνονται ένα λόγω της επανάληψης, που δεν είχες την ψυχική δύναμη να δώσεις αυτήν την πολύτιμη ευκαιρία στον εαυτό σου, να αναλογιστεί τη χρονιά που πέρασε. Ή μπορεί, για όλους αυτούς του λόγους, και άλλους τόσους, να μην ήθελες να το κάνεις.
Για να αφοσιωθούμε σε γνωστικές και μεταγνωστικές διεργασίες ύψιστης πολυπλοκότητας, όπως ο αναστοχασμός και ο απολογισμός, πρέπει να υπάρχουν κάποιες αναγκαίες προϋποθέσεις, με βασικότερη την ασφάλεια -ασφάλεια σωματική, ασφάλεια φυσικού περιβάλλοντος, ασφάλεια οικονομική και ασφάλεια συναισθηματική. Σε επόμενο επίπεδο, άλλες προϋποθέσεις συμπεριλαμβάνουν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, την συναισθηματική σταθερότητα και διαθεσιμότητα, την ψυχική υγεία, την άνεση χρόνου και χώρου -φυσικού αλλά και νοερού, και την ενημερότητα της στιγμής.
Εάν ήθελες να κάνεις τον απολογισμό σου, αλλά για όλους αυτούς τους λόγους, και μυριάδες ακόμα άλλους, δεν μπόρεσες, δεν πειράζει! Θα το κάνεις στον δικό σου χώρο και χρόνο, όταν νιώσεις έτοιμος/η. It is not the right time, if it’s not right for you. Ο απολογισμός και ο αναστοχασμός δε γνωρίζουν εποχές. Είναι διαδικασίες που καλό είναι να γίνονται τακτικά και συστηματικά. Και, αντίστροφα, είναι διαδικασίες που δεν έρχονται βεβιασμένα, αν οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες. Πάνω απ’όλα, ο αναστοχασμός και ο απολογισμός είναι ανάγκες, πνευματικής φύσεως. Δεν είναι μόδα, δεν είναι εποχιακά, δεν είναι ένα checklist. Είναι ένας βαθύς, γυμνός διάλογος με τον εαυτό μας, για όλα όσα είναι, δεν είναι, έγιναν ή έφυγαν. Όταν γίνεται σωστά, είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο, που απαιτεί τεράστια ψυχικά αποθέματα και γνωστική διαύγεια. Δεν μπορείς να το πιέσεις και δεν μπορείς να το αποφύγεις, όταν η ανάγκη παρουσιάζεται. Για αυτό και η συμβουλή μου είναι η ίδια, όπως πάντα, και σε αυτό το θέμα: άκου τον εαυτό σου, άκου τις ανάγκες σου και, όπου μπορείς, κάλυψέ τες, όπως εσύ χρειάζεσαι.
Καλή Χρονιά και Ευτυχισμένο το 2022!
Art: @theartofcadro [instagram]